İmar Barışına Başvuran Vatandaşların Çilesi Bitmiyor!

Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca, kamuoyunda ‘İmar Barışı’ olarak bilinen ve 13 milyon konutun imar ve iskan sorununu çözmesi hedeflenen Yapı Kayıt Belgesi verilmesine ilişkin düzenlemenin usul ve esasları belirlendi. Buna göre 13 milyon kaçak yapı stoku sahibi de kanunla belirlenmiş olan arsa emlak değeri ile yapı yaklaşık maliyeti toplamı üzerinden hesaplanan bedelin konutlarda yüzü 3’ü, ticarette yüzde 5’i olacak şekilde nakden devletin kasasına ödedi. Bu düzenleme ile evlerini ve iş yerlerini yasal hale getiren vatandaşlarda “Yapı Kayıt Belgesi” alan yapılara su, elektrik ve doğalgaz bağlanabilecekti. Ancak; tüm işlemleri yasal olarak yapan yüzbinlerce vatandaşın belgeleri alınan ücrete rağmen iptal edildi. Devletin aldığı paralarda iptal edilen mülk sahiplerine geri ödenmedi. İmar Yasasına Takılanlar Derneği şimdi seslerinin duyurulmasını istiyor. Dernek Başkanı İbrahim Hacıoğlu; “Söz konusu bedel, yapının bulunduğu arsanın emlak vergi değeri ile binanın toplam yapı alanı dikkate alınarak hesaplanacak yapı yaklaşık maliyet bedelinin toplamı üzerinden, konut ve ticari olarak tek kullanımlı veya karma kullanımlı olup olmadığı gözetilecek. Karma kullanımlı yapılarda konut ve ticari olarak kullanılan alanların arsa oranları ayrı ayrı dikkate alınarak, konutlarda yüzde 3, ticari kullanımlarda yüzde 5 katsayısıyla çarpılacaktı biz üzerimize düşeni yaptık. Yasa çıktığında belirli bir tarih bizlere söylenmedi. Yasa çıkıp biz işlemleri yaptıktan sonra hatta Yapı Kayıt Evraklarını teslim aldıktan 3,5 ay kadar sonra iptal işlemleri başladı.” dedi.

Hacıoğlu; “Devlet vatandaşa ‘gel parasını yatır, evini biz yasal kabul edelim’ dedi. Ama bize 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre biz bu işlemi yapacağız denmedi. Devlet eliyle “Hem insanlar sağlam binalarda otursunlar diye kentsel dönüşüm yapıyorsunuz hem de çürük binalara sağlam raporu veriyorsunuz” gibi bir durum oluştu. Bizim iptal işlemlerimizde çoklu katlardaki imalat fazlalıkları için içinde oturanların komşularını şikayet etmesi gösteriliyor. Oysaki; bu durum için bizler; 2014 yılındaki büyükşehir yasası ile kırsaldaki köyler mahalleye dönüştürülmüş, bu köylere ev yapma şehirler ile aynı olmuştur. Köylerdeki 1-2 katlı yapılar önceden imar uygulaması aranmazken, bu kanun ile ruhsatsız yapıya dönüşmüştür. 2020 yılındaki pandemi ve büyükşehirlerdeki deprem tehlikesinden kaçan, kırsal alanlarda kendi arazilerinde yaptıkları az katlı evlerde yaşamak isteyen vatandaşlar, barınma amaçlı bu yapıları nedeniyle, hapis, yıkım ve ağır para cezası ile karşılaştı. Planlı veya plansız alanlardaki tadilat izni için, arsa sahibi hissedarların tamamından onay alınması istenmektedir, ilave inşaat alanı tahsil edilmemek şartı ile tadilat ruhsatı için arsa hissedar onayı kaldırılması gerekmektedir, aksi takdirde sayısız ihtilaflar, şikâyetler ve mağduriyetler oluşmaktadır. Büyükşehirlerden kaçıp köylerde yaşamayı tercih eden vatandaş, deprem güvenliği ve az katlı sağlam konut stoku açısından devlet tarafından teşvik edileceği yerde, yukarıda izah edildiği üzere cezalandırılmıştır. 1985 yılında 3194 sayılı imar kanunun eskimiş olduğu, vatandaşı afet risklerinden korumadığı, barınmanın önünde engel olduğu TBMM deprem araştırma komisyon raporunda yer almıştır.” dedi.

Hacıoğlu; “Devlet vatandaşının beyanını kontrol etmekle sorumludur, beyana göre verdiği yapı kayıt belgelerinin 3-4 yıl sonra sadece uydu görüntüsü ile kontrol edilerek iptal edilmesi vatandaşın mağdur edilmesi anlamına geldiğinden, yıkımların yeni bir düzenlemeye kadar ACİLEN durdurulması, Kırsal alanlardaki büyükşehir yasası nedeniyle, imar kanunu aykırı yapıların, bu yasada düzenleme yaparak düzenleme öncesine dönülmesi,  Devlet vatandaşını afet risklerine karşı korumakla yükümlü olduğundan, ruhsatsız veya ruhsat eklerine aykırı yapıların, afet riski incelmesi ile yeniden YAPI KAYIT BELGESİ verilmesi, önceki hapis, para ve yıkım cezalarının iptal edilmesi ve gerektiğinde kentsel dönüşüme katılabilme hakkı, 3194 sayılı imar kanunda yapılacak düzenleme ile plansız alanlarda 1-2 katlı, 200m2 geçmeyen barınma amaçlı ev yapılması önündeki engellerin kaldırılarak, ücretsiz tip proje, alt yapı desteği ve düşük mali ve bürokratik yüklerle teşvik edilmesi ve böylece kaçak yapılaşmanın nedenlerinin ortadan kaldırılması. Devlet kararlı bir şekilde bunları yaparsa bizlerde rahatlayacağız.” dedi.