ZUHRAM GELMEDİ

Bazen bir kelime, okuduğumuz şiirin bir satırı, dinlediğiniz şarkının, türkünün nağmeleri sizi uzaklara alıp götürür. Bir dostumu ziyareti için ofisine gittiğimde yaşadığım şu olay gibi. Dostumun toplantıdan çıkmasını bekler iken arkadaşı ile sohbet ediyordum. Bu esnada çalan radyodan bir türkü sesi yükseldi “ZÜHREM GELMEDİ”.

Sordum, dinlediği bu türkü Kars yöresine aitmiş. Sevdalısı olduğuna, kavuşmayı beklediğine yakılmış bir türkü. Seni ne etkiledi der iseniz. Uzun bir süredir kaldığım Özbekistan’da çok sevilen ve söylenen bir türkü oluşuydu. Orada kelimeler bizde olduğu gibi inceltilmemiştir.”ZUHRAM GELMEDİ” diye söyleniyordu.

Âşık sevgilisine sesleniyor ve tüm tanıdıklarının geldiğini söylüyor ve ardından ekliyordu.”Bir tek sen gelmedin”.İki türkünün sözlerini geçen yüzyıllar, değişen coğrafyalar değiştirmiş ama öz hep aynı kalmış. Belli ki aynı ocaktan gelmişler. Sözcükler, adetler, türküler aradaki bağların hala kopmadığını gösteriyor.

Zühra ismini gökteki Venüs e vermiş Ortadoğu halkları. Adına tapınaklar kurmuşlar. Antik Yunan da aşk ve güzellik tanrısı Afrodit olmuş. Roma İmparatorluğu’ndaysa adı Venüs olmuş. Roma da aşk tan kopmuş ekili alanlar ve bahçeler tanrıçası olmuş. Venüs gezegeni önceleri Babil tanrısı İştar’ın sonra Afrodit in yıldızı idi. Ortadoğu da Zuhra olarak kalmaya devam etti.

Böyle bir sözcüğe Atlas dergisinde rastlamıştım. Bir Atlas okuru Amasya yöresinde kayısıya Örik dendiğini yazmıştı. Özbekler kayısıya örik diyorlardı. Eriğe de alhari diyorlardı. Sözcükler köklerimizi gösteriyor. Bilmiyorum hatırlayabilecek misiniz? “KÖKLER” diye bir dizi vardı. ABD’Lİ bir zencinin atalarını, köklerini aramasını anlatıyordu. Belki de bizde de böyle meraklılar çıkar. Çıkarsa da onlara yol gösterecek sözcükler hazır.

Özbekistan’da çalıştığı bir fabrikanın idari işler görevini yöneten bayanın adı Munisa’ydı. Geçenlerde sitemizde yeni kapıcımız iş başı yaptı. Eşinin adı Munise. Bir Özbek atasözü şöyle der “Evren de iki büyük yol vardır; gökyüzünde Samanyolu yeryüzünde ipek yolu” arada binlerce kilometrelik yollar olsa da bazen görünmeyen yollar bizi birbirimize bağlıyor. Özbek şarkıcının sözleri hala kulaklarımda çınlıyor.

“Herkes Geldi, Bir Sen Gelmedin

 Zühram Gelmedi”