Unutulan Meslek Saraççılık

Saraççılık mesleğinde yetişen çırak,kalfa kalmadığını belirten Bursa’da son Saraççı olan Cevdet Çoşkuner,Bursa Tahtakel’de Tarihi bir han olan Akarsu İşhanın’daki küçük dükkanında bu mesleğini sürdürüyor.

RÖPORTAJ ÖZEL HABER OSMAN ÇETİN
Saraç ustası Çoşkuner (65)bu mesleğe 50 yıl önce başlamış ve bu yaşına kadar da mesleğini yapıp ekmeğini kazanıyor.
Saraç ustası Cevdet Çoşkuner Bursa Manşet Yorum Muhabiri Osman Çetin’e meslek ile ilgili bilgilendirmeler de bulundu.
Osman Çetin;Sizleri tanıyabilrmiyiz?
Cevdet Çoşkuner;Ben şu anda 65 yaşındayım.Bursalı’yım,50 yıldan bu yana bu Saraççılık işiyle uĝraş veriyorum.Benim rahmetli babam Bursa’da Saraç’dı,bende daha İlk Okul yıllarında hem okula gidiyor hemde babamın yanına giderek ona yardım ediyordum.Yani bir nevi babama çıraklık yapıyordum.Babam bana o zamanlar söyledi bu işi sen benden sonra devam edecek misin yoksa etmeyecek misin diye sordu.Bende Bu işi babamdan öğrendikten sonra bu işi yapacağıma söz verdim,yan sizin anlayacağınız Ben Liseyi de bitirdim ama baba mesleğini sürdürmek istedim ve halda bu yaşıma kadar da işimi severek ve isteyerek yapmaya çalışıyorum.
50 Yıldan beri bu mesleği yapıyorum.
Osman Çetin; Saraçcılık nedir,neler yapıyorsunuz bize biraz bununla ilgi bilgi verebilirmisiniz?
Cevdet Çoşkuner;Saraççı;Deriden koşum ve eyer takımları yapan zaatkarları tanımlayan bir meslektir.
Saraç,koşum ve eğer takımları yapan veya satan deridir.Atlara hamut yapan koyunlara çıngırak,bel kemeri,atlara başlık,hayvan süslemeleri yapan ve satana Saraççı denir.
Osman Çetin;Şu anda bulunduğunuz dükkanda Saraç ile ilgili neler yapıp satıyorsunuz?
Cevdet Çoşkuner;Bursa İl,İlçeleri ve köylerinde artık At,EşekKatır, gibi binek hayvanlar çok azaldı.Şımdiler de ise her köyde her yerde Traktörler var.Bu arada siz de biliyorsunuz teknoloji artık gelişti ve bizim işlerde nere de ise durma noktasına geldi.Ama gene de Bursa’nın dağ köylerinde az da olsa bize sipariş verenlerde ölüyor.At,Eşek Beygirlere Ar Yuları,Beygir Yuları,İnek Yuları Dana Yuları yapıyorum.
Bu arada şimdilerde ise Köpek Taşması,Bıçak Kılıfı Çakı Kılıfı,Bel Kemeri(Kayış)Köpek Ağızlıĝı gibi işler yapmaktayım.
Osman Çetin;Bursa’da sizden başka Saraççılık yapan kaldı mı?
Cevdet Çoşkuner;Bursa’da şu anda bir kişi daha var ama o’da hasta olduğundan bu işi yapamıyor.
Bursa’da benden başka Saraççılık yapan yok.Bursa’da ben tekim.
Osman Çetin:Dükkanınıza gelen müşteriler sizden en çok ne gibi işler talep ediyorlar?
Cevdet Çoşkuner:Dükkanıma gelen müsteriler genellikle Bıçak Kılıfı,Bel Kemeri( Kayış)az da olsa At Yuları,İnek Yuları,Eşek Yuları,Köpek Ağızlığı siparişleri veriyorlar.
Osman Çetin;Size gelip de bu mesleği yapmak isteyen var mı?
Cevdet Çoşkuner;Bursa’da şu anda benden başka bu işi yapan yok.Bu işi kimse yapmak istemiyor.Geçen günlerde bir kişi geldi yanımda bir hafta çalıştı.Fakat bir hafta sonra dükkanıma gelmedi yani sizin anlayacağınız bu işi kimse yapmak istemiyor.Ben tek başıma siparişleri yetiştirmeye çalışıyorum.
Size bir de şunu söylemek ıstiyorum.Benim kendi oğlum bile Bu işi yapmak istemedi.Yani sizin anlayacağınız,artık ne çırak var nede usta var.Benden sonra Bursa’da Saraççılık işi biter.Zaten bende artık yaşlandım.Bir iki sene sonra bende bu işi bırakacağım yani yapmayacağım.
Osman Çetin;Saraççılık Deri işidir,deriye şekil veriyorsunuz bize deri ile ilgili biraz bilgi verebilirmisiniz?
Cevdet Çoşkuner;Eskiden bize bu deri ham gelirdi,deriyi kendimiz işlerdik.Deri çok zahmeti bir iştir.Çeşitli işlemlerden geçer.Şimdi ise derileri fabrikalardan hazır alıp deriyi işleyip mal yapıyoruz.
Osman Çetin;Deri’nin iyi olup olmadığını nasıl ağlıyorsunuz?
Cevdet Çoşkuner:Doğal derinin kendine has hafif bir hayvansal kokusu vardır.Bu koku fabrikasyon işlemlerle üretilen suni derilerde bulunmaz.Suni deriler genellikle plastik ya da kimyasal kokular yayar.Eğer ürünü kullandığınızda plastik kokusunu hafif de olsa alıyorsanız büyük olasılıkla hakiki deri değildir.
Deri’yi ayırt etmek için çeşitli testler yapılarak ürünün gerçek deri olup olmadığı anlaşılabilir.Tırnak ile hafifçe çizilen yüzey belirli süre sonra kaybolur ve hakiki deri formu yeniden bütünlük sağlar.Ancak Suni derilerde yapılan çizik işlemi yüzeyin de kalıcı iz bırakır.