Kontrolsüz mültecilerin nerelerde yaşadığı, nasıl iskan edildiği muammadır!

“Geçtiğimiz hafta, ekonomik veriler ve olaylar açısından verimli bir haftaydı. Ancak biz her ayın son raporunu, üzerinde yoğunlaşabilmek adına tek bir konuya ayırma geleneği oluşturmak istiyoruz.” sözler Gelecek Parti Bursa İl Başkanı Alparslan Yıldız’a ait. Yıldız; Genel Merkez tarafından hazırlanan raporu gazetemizle paylaştı. Yıldız; ” Bu kapsamda olmak üzere, bu haftanın konusunu satılık, kiralık, var ama yok konut piyasasına ayırmak istedik. Şu an ekonomik sıkıntıların en fazla dile getirileni, kiraların çok artması ve buna rağmen kiralık konut bulunamaması, konut fiyatlarının ve bunun yanında konut inşaat maliyetlerinin çok fazla artmış olması nedeniyle ne alıcının ne de satıcının mutlu olmaması. Temel düsturumuz, konut piyasasının durum tespiti, devletin basit bir şekilde yapması gerekenler ancak AKP eliyle bu yapılması gerekenlerin yapılamadığı, zararın nasıl giderilebileceği üzerinde durmaya çalışacağız. Knight Frank tarafından 2021’in ilk çeyreği için, geçen yıla oranla, yerel para birimi cinsinden konut fiyat artışında İzmir dünyada en yüksek artışın yaşandığı şehir olarak dikkat çekti. Ankara ve İstanbul da, sırasıyla, 2.lik ve 4.lük derecelerine eriştiler.” dedi.

Sözlerinin devamında Yıldız; “Ancak TÜİK (eski adı ile Rakamları Ayarlama Enstitüsü, yeni adı ile Etiketleri Ayarlama Ensititüsü) bu gelişmelerden pek haberdar değil. Allah bütün devletler böyle anlayışlı kurumlar nasip etsin. Bu veriler ışığında, birinci tespit olarak öncelikle şu soruya cevap bulmaya çalışalım; ülkemizde yeterince konut yapılıyor mu? Herkesin malumu, ülkemizde TOKİ eliyle ülke genelinde yaygın bir konut üretimi çabası gösterildi. Bu sayede, alt gelir grubundan ziyade daha üst gelir grubuna hitap eden konutlar üretilmeye başlandı. Böylece AKP’nin en büyük ekonomik başarı hikayesi şahlandı: Kredi alınamadığı için değer içermeyen donuk varlıklar, kredi alınabilir, zenginlik yaratabilir ticari emtiaya dönüştü. Bu sayede, alt gelir grupları bir üst gruba taşınmaya başlandı. Bu grubun terk ettiği düşük (gecekondu vb) konutlara Suriye’den göçenler yerleşti. Şimdi bu mucize bitti, işsizlik, gelir kaybı ile birlikte üst grupta tutunamayan kitleler geriye dönmek istiyor ama terk ettikleri evlerde şimdi Suriyeliler yaşıyor. diğer taraftan 2002 sonrası inşaat alandaki genişleme hane halkını inanılmaz boyutlarda borçlandırdı. Şu anda Türkiye’de her 4 kişiden 3’ü kredi borcuyla yaşamaktadır. İkinci olarak şunu sormamız gerekir, ekonomik krizler ya da fakirleşmenin doğal sonucu fiyatlara yansımalı ve düzeltme yapabilmeli değil midir? Kanada devletinin yabancılara vatandaşlık sağlayan satışları iki yıl süresince durduğuna dair haber yayınlandı bu hafta içerisinde. Sorunlarımız bize has sorunlar değil, her ülke benzerlerini yaşıyor çünkü dünya genelinde enflasyonist bir dalganın içerisindeyiz.

Kanada, bize göre eli çok rahat iken acil tedbirler alırken bizde bu konuda ölü kedi taklidi yapılıyor olması akıl alır
gibi değildir. Piyasada fiyatlamanın bozulmasına, belirli bir müteahhit grubunun para kazanmasına yarayan ama bütün resim içinde ciddi sıkıntılar oluşturan yabancıya konut satış kurallarının daha sıkı hale getirilmesinin zamanı gelmiş de geçiyor. Diğer bir husus ise Tam Rekabet Piyasası koşullarının kaybolmasıdır. Müteahhit siyasetçi ilişkisi tepeden tabana kadar nüfus etmiş, belediyeler piyasa mekanizmasının çalışmasını bozmuş, yandaş müteahhitlere
ayrıcalıklar sağlanarak piyasa dengesini AKP yandaşları lehine bozmuşlardır. Üçüncü tespit olarak, AKP’nin orta gelir seviyeye konut üretmediği, aslında üst gelire konut üretme politikası yürüttüğü ve bunun artık çare üretmeyen aksine sorunun kaynağına dönüşen bir yapıya dönüştüğü görülmektedir. İstanbul’da üst gelire hitap eden konut sayısı stoğu yüksek iken ve bu konutlar boş iken alt gelir grubunun konut bulamaması ve kiraların yüksekliği sorunu aşikardır. 2018’de Erdoğan Başkanlık seçimi sırasında; Başkanlık için oy verin, görün ekonominin nasıl şahlanacağını… ifadesini kullandığı günden beri Türk ekonomisi ekonomik kriz yaşıyor, daha ötesi gelir eşitsizliği ve gini katsayısı daha da derinleşmektedir.

Yaşanan ekonomik kriz, yüksek enflasyon, fiyat istikrarsızlığı, büyükşehirlerdeki konut üretim arzının darlığı ve tedarik zincirinin bozulmasıyla oluşan üretim arzından kaynaklanan üretici enflasyonun yüksekliği alt ve orta gelir grubundaki ailelelerin konut almasını hayal haline getirmiştir. Yukarıda ifade ettiğimiz sorunlar kiralama talebini patlatmış, kira fiyatları çok yükseldiğinde alt gelir grublarının bütçelerinde kirama kalemi inanılmaz bir yük haline gelmiştir. Dördüncü tespit, kontrolsüz mültecilerin nerelerde yaşadığı, nasıl iskan edildiği muammadır. Bu konu hakkında detaylı bilgi olmaması nedeniyle, bu kişilerin de bir şekilde meskenlerde yaşadığı varsayılırsa, konu sadece oturacak bir konut olmaktan çıkıp kolaylıkla yabancıdüşmanlığına dönüşebilecek bir boyut alabilecektir. Beşinci tespit, orta ölçekli müteahhitlerin de inşaat maliyetlerinin artmış olması, yapılacak konutlara alıcı bulamama ve zarar etme gerekçeleriyle yeni konut yapımına sıcak bakmamasıdır. Altıncı tespit, 2018 sonrası ekonomideki kriz inşaat sektöründe yüksek oranlı daralmaya sebebiyet vermiştir. Bu durum inşaat sektöründeki istihdamı doğrudan etkilemiş, inşaat firmaları yüksek miktarda işçi çıkarmıştır. Türkiye’deki istihdam rakamlarını olumsuz etkilemiştir…

Ana hatlarıyla konut piyasasının mevcut durumu bu şekilde özetlenebilir. Çözüm önerilerine aşağıda yer verilmiştir:

1. Düşük gelir grupları için konut üretilmelidir, üst gelir grubu için değil.
2. Düzensiz göçmenlerin iskanı politikası mutlaka bir kurala bağlanmalıdır. Bu konjonktür tehlike çanlarını çaldırmaktadır.
3. Yabancıya konut satışları disiplin altına alınmalı, kota uygulaması, 250 bin USD’nin 1 milyon USD’ye çıkarılması gibi tedbirler istenmelidir.
4. Büyükşehirlerin nüfus yoğunluğunu azaltacak, küçük şehirlere istihdam teşviklerinin örnekleri kamuoyuna sunulmalıdır. “ dedi.