Gökdere Pazarı’nda alışverişe çıkan vatandaş da satış yapamayan esnaf da dertli!

Bursa’nın Osmangazi ilçesine bağlı Gökdere Pazarı, eskiden beri insanlar tarafından sıkça gidilen bir pazardır. Meyveden sebzeye, gübreden poşet fiyatlarına kadar gelen zamlar pazarcıyı zorladığı gibi vatandaş da pazardan eli boş dönüyor. Halden aldığı malın kilosu başına bir lira kazanç sağladığını söyleyen pazarcı, ”Türkiye’nin hali berbat. Vatandaş yarım kilo mal alamıyor. Param yok deyip, ağlıyor. Biz de istiyoruz ki satalım, ama yok. İnsanın içi sızlıyor. Kilosu 8 lira olan biberden,1 liralık alan vatandaş var. İnsan o biberi poşete koyup, vermeye utanıyor. Gübrenin torbası 70 liradan 210 liraya yükseldi. Her şey artıyor” dedi.

SEMA ÜSTÜNTAŞ / BURSADA BUGÜN    bursadabugun.com

Artan gıda fiyatları pazarcıyı da vatandaşı da zorlamaya devam ediyor. Bursada Bugün ekibi olarak yaptığımız pazar alışverişi sonrasında en temel gıda ihtiyaçlarını 111 liraya ancak temin edebildik. Bu ihtiyaç listesinde birer kilodan alındığı hesaplanan patates, soğan, domates, marul, salatalık, limon, maydanoz, biber, kabak, mantar, fasulye ve elma ürünleri bulunuyor. Dört kişilik bir ailenin bir haftalık yeme ihtiyacını karşılayabilmesi için en az harcaması gereken tutar bile oldukça yüksek…

”ÜRETİM ŞART, YOKSA BU FİYATLAR DÜŞMEZ”

Gökdere Pazarı’nda sebze satan pazarcı İbrahim Sağlam, “Sürekli yeni mal getirdiğimiz için sergi yapıyoruz. Köylerde mal sıkıntısı olduğu zaman fiyatlarda artış oluyor. Ürün seraya girdiğinde üretici masraf ediyor, o da bize yansıyor. Biz de mecburen tezgahlara yansıtıyoruz. Köylü tüm malı ekebilse, fiyatlar da ucuz olur. Üretim şart, yoksa bu fiyatlar düşmez. Fasulye ve barbunyayı 8, şeker fasulyesini 14, biberiyse 10 liradan satıyorum. Tezgahtaki en pahalı sattığım mal, sırık şeker fasulyesidir. Önceden 16 liraydı şimdi 14 liraya satıyorum. Mal güzel olunca vatandaş hemen alıyor” dedi.

”GÜBRE, MAZOT VE İŞÇİLİK MASRAFLARI DÜŞMEDEN FİYATLAR NASIL DÜŞSÜN?”

Pazarda meyve satan Hüseyin Arslan, “Gökdere Pazarı eskisi gibi değil. Yerimiz değişti, burası ücra köşeye denk geldi. Vatandaş yakınımızda olan diğer pazarlara gitmeye başladı. Eski rağbet kalmadı. Hele pandemi döneminde eline poşeti alan markete gidip alışverişini yaptı. Şeftaliyi 10 liraya satıyorduk, şimdi 8 lira yaptık. Birazdan 6 lira yapacağız. Ben üretici olduğum için kendi malımı satmaya çalışıyorum. Geçen yıl 100 liraya çalışan erkek yevmiyesi, bu yıl 150 lira. Kadınlarda ise 120 liraya yükseldi. Fiyatlar ancak pazara müşteri gelmediğinde düşüyor. Diğer türlü çok zor. Halden alışveriş yapan pazarcılar ürünü aldıkları fiyatın altına satamaz ki, ben üretici olduğum için satabiliyorum. Gübre, mazot ve işçilik masrafları düşmeden fiyatlar nasıl düşsün? Meyve fiyatları çok yüksek değil. Bu yanlış bir gündem. Gıda fiyatlarını düşürmek için öncelik, mazot ve gübre fiyatlarında olmalı. Eriğin toptan fiyatına kilosunu 4 buçuk liradan aldık, ama buzhaneden olduğu için 800 lirada ayrı bir ödemesi vardı. Yine poşet için harcamalarımız oluyor. Biz burada 60 kilo satış anca yapıyoruz. Toplamda 400 kilo mal satıyoruz ama günlük 600 lira masrafımız oluyor. Yani kilo başına 1 lira masrafımız oluyor. Çok cüzi paralarla günü bitiyoruz. Kapalı pazar alanından memnunuz. En azından kar, yağmur üzerimize yağmıyor” şeklinde konuştu.

”PAZARCILARIN HALİ İÇLER ACISI”

Yeşillik satan bir pazarcı, “Biz sattığımız malı, aynı fiyata alamıyoruz. Müşterilerimize mal satmaya utanıyoruz. Dün 5 liraya sattığımız malı, diğer gün 8 liraya satmak zorunda kalıyoruz. Biz de şaşırdık. İyi bir denetim olursa fiyatlar düşecektir. Böylece insanlarımız rahatlar ve herkes sofrasına ekmek götürebilir. Bugün makarnanın 500 gramı 5 lirayken, şimdi 400 gramı 5 lira. Kıvırcık marul eskiden 2 buçuk liraydı. Şimdi 4 liraya halden alıp, 5 liraya satıyorum. Maydanoz 50 kuruşa gelirken, 1 liraya satabiliyorduk, ama şu aşamada 1 buçuk liraya geliyor. Biz de 2 liraya satmak zorunda kalıyoruz. Limon 5 lira oldu. Hangisini anlatayım ki, her şeyde yüzde 100 zam var. Pazarda zabıta şartları biraz zorlaştırıyor. Arkama bez çektim. Her gün yer parası veriyorum, ama hala arkamdaki duvar yapılmadı. Belediyeden bir şey bekliyoruz, ancak icraat yok. Emekli olduğum halde bu işi yapmak zorundayım. Türkiye’deki koşullar böyle. Komisyoncuya gidiyoruz dün aldığım 3 liralık mal, ertesi gün 4 lira oluyor. Ne oluyor da bir günde zam geliyor, anlamıyorum. Pazarcıların hali içler acısı” ifadelerini kullandı.

”CÜZDAN BOŞALDI”

Pazara alışveriş yapmaya gelen vatandaş, ”Fiyatlar marketlerde de pazarda da çok pahalı. Şimdi üzüm alacağım. Ayda 3 bin lira maaş alıyorum. İdare etmeye çalışıyoruz. Pazara 200 lira ile geldim. Elimde çok az para kaldı. Cüzdan boşaldı” derken bir pazarcıysa “Devletin yaptığı bir sürü zam var. İnsanlar ne yapsın, bir kilo üzüm alamıyor. Eli, ayağı titriyor alırken. Mazot oldu kaç para? Üç günde bir her şeye zam geliyor. Fiyatlar düşmez. Tam tersi bu hafta 8 liraya, satılan üzüm haftaya 10 lira olacaktır. Ben aldığım üründen kilo başına bir lira kazanıyorum. Poşetin kilosu 6 liradan, 20 liraya yükseldi. Elektriğe günlük 45 lira para ödüyorum. Belediyeye 80 lira yer parası veriyorum. Pazarcı gittiği yere kadar gidecek. Türkiye’nin hali berbat. Vatandaş yarım kilo mal alamıyor. Param yok deyip, ağlıyor. Biz de istiyoruz ki satalım, ama yok. İnsanın içi sızlıyor. Kilosu 8 lira olan biberden,1 liralık alan vatandaş var. İnsan o biberi poşete koyup, vermeye utanıyor. Gübrenin torbası 70 liradan 210 liraya yükseldi. Her şey artıyor” dedi.

”POŞETİN KİLOSU BİR GECEDE 22 LİRADAN 25 LİRAYA ÇIKTI”

Gübre ve mazot fiyatlarındaki artışın pazardaki malları da etkilediğini söyleyen pazarcı, “Şu an patatesin kilosu 3 buçuk lira. İhracat çıkarsa patates fiyatları da yükselir. Soğanın kilosu ise 2 liradan başlıyor. Poşetin kilosu bir gecede 22 liradan 25 liraya çıktı. Marketler poşetten para alıyor, ama bizim öyle bir şansımız yok. Artık 2 liraya sakız alamazsınız. Bu fiyatlar daha da artacaktır. Marketlere göre pazar daha ucuz. Mesela mandalina pazarda 4 lira, markette 8 liraya satılıyor. Pazarlar olmasa marketler fahiş fiyatları daha da yukarıya taşır” ifadelerini kullandı.