Elektrik Fiyat Tarifelerinde EPDK’nin Yaptığı, Özel Elektrik Şirketlerini Kollayan, Yeni Zam Dalgalarına Yol Açacak Olan Düzenleme İptal Edilmelidir

Fiyat Tarifeleri ve Diğer İlgili Mevzuat, Kamucu Bir Anlayışla Toplum ve Yurttaş Çıkarları Doğrultusunda Düzenlenmelidir

Oda Yönetim Kurulu Başkanı Yunus Yener, EPDK’nın yaptığı düzenleme ile ilgili olarak bir basın açıklaması yaptı.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı, bir süredir elektrik ve doğalgaz fiyatlarında ciddi oranlarda devlet desteği olduğunu, bu desteklerden doğan görev zararlarının azaltılması için, elektrik ve doğalgaz tüketimleri yüksek miktarda olan tüketicilere, tarifelerde elektrik ve doğalgazın maliyetleri karşılayacak daha yüksek fiyatlarla satılmasını sağlayacak düzenlemeler yapılacağını da söylemekteydi. 16.11.2024 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 07.11.2024 tarih ve 12989 sayılı EPDK kararı ile 2024’de yıllık elektrik tüketimi 5 000 kWs’i geçen konut aboneleri ve 15 000 kWs’i geçen ticari ve sınaî işletmelerin 2025 yılında genel elektrik fiyat tarifelerinin dışına çıkarılacağı ve Son Kaynak Tedarik Tarifesine tabi olacakları belirtilmektedir.

Bu düzenleme kamu ve yurttaş çıkarlarına uygun değildir. Çünkü tarifeler, gerçek değerlere dayalı, eşit ve adil olmalıdır. Tüketici satın alacağı ürün veya hizmete ne ödeyeceğini önceden bilebilmelidir.

Getirilen düzenleme ile tüketiciler, 2025 yılı içinde tükettikleri elektrik miktarına göre değil, 2024’de tükettikleri miktar ölçüt alınarak yüksek bedelli tarife grubunda yer alacaklar. Bir başka deyişle 2025’de 5000 kWs elektrik tüketmeseler bile, 2024’de tükettikleri gerekçe gösterilerek yüksek tarifeden düzenlenecek faturalarla karşı karşıya kalacaklardır. Bu uygulama, getirilen yeni şartları, geçmişe de geçerli kılma anlamına gelir ve hukuken kabul edilemez.

Özet olarak Son Kaynak Tedarik Tarifesi;

• Sabit birim fiyat içeren ulusal tarifeden bağımsız, tüketicinin enerji birim fiyatının sabit olmadığı, aylık bazda oluşacak ağırlıklı ortalama Piyasa Takas Fiyatı (PTF) ve YEKDEM (Yenilenebilir Enerji Kaynaklarını Destekleme Mekanizması) Birim maliyetlerine göre her ay değişiklik gösterecek olan,
• Tüketim sınırı EPDK tarafından yıllık olarak belirlenen, aboneleri yüksek ve düşük tüketimli tüketiciler olarak iki grup altında tanımlayan,
• Yüksek tüketimli tüketicileri, üretim ve/veya tedarik şirketleri ile ikili anlaşma yapmaya zorunlu kılan, dolayısı ile özel şirketlerin ticaret alanını genişleten,
• Yapılan ikili anlaşmada, sözleşmenin ilgili üretim/tedarik şirketi tarafından tek taraflı feshi halinde çaresiz kalan tüketiciyi görevli tedarik şirketinin ticari tercihine bırakan,
• Görevli tedarik şirketlerinin ulusal tarifede yüzde 2,38 olan kâr oranını, benzer hizmetler karşılığında son kaynak tüketim tarifesinde Kurulca Belirlenen Katsayı (KBK) ile tanımlanan haliyle yüzde 9,38 oranına yükselten,

bir tarife yapısını içermektedir.

Yapılan değişiklikle, 2024 sonuna kadar Mesken abone grubu için 100 Milyon kWs/yıl olan tüketim limiti ansızın 20.000 kat azaltılmış ve 5 bin kWs/yıl (417 kWs/ay) olarak belirlenmiştir. Mesken grubu için belirlenen tüketim limitinin konut sakinlerini tedirgin etmesi kaçınılmazdır. Özellikle kalabalık aileler ve kış aylarında ısınmak, yaz aylarında da serinlemek için klima kullanmak zorunda kalan Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde yaşayan yurttaşlarımız artık iki kez düşünmek zorunda kalacaklardır.

Benzer durum Sanayi, Kamu ve Özel Hizmetler Sektörleri ile Diğer (Ticarethane) abone grubu için de geçerlidir. Bu abone grubu için 1 Milyon kWs/yıl olarak uygulanan tüketim limiti de 66,7 kat azaltılarak 15 bin kWs/yıl (1250 kWh/ay)’a düşürülmüştür.

Sanayi ve ticarethane abone grupları için belirlenmiş olan tüketim miktarına göre son kaynak tedarik tarifesine tabi olacak orta ölçekli sanayi ve ticarethane aboneleri olan işletmeler tarafından üretilen mal ve hizmetlerin girdi maliyetleri artacak ve artan maliyetler de doğal olarak vatandaşa yansıyacaktır. Uygulamanın başlamasını takip eden aydan sonra tahakkuk edecek olan elektrik faturaları bu konudaki şikâyetleri de artıracaktır. İşletmelerdeki elektrik maliyet artışları, ekmekten suya, ayakkabıdan giysiye, makarnadan çaya şekere, sağlıktan eğitime, kısacası iğneden ipliğe her türlü mal ve hizmet üretimine zam yapılmasına yol açacaktır.

Herhangi bir makul neden olmaksızın; bir geçiş dönemi tanımlamadan tüketici limitlerini ışık hızıyla düşürüp milyonlarca konut abonesini ve yüz binlerce ticari ve sınaî işletmeyi genel tarife yapısından çıkarıp, görevli tedarik şirketlerinden rayicin üzerinden fiyatlarla elektrik satın almaya zorlamak; kamu ve halkın çıkarına değildir. Özel elektrik şirketlerinin kazançlarını katlamaya yönelik bu girişimin zamanlaması da manidardır. Değişikliğin neden olacağı fiyat artışları; asgari ücret, memur ve emeklilerin maaş artışları için ölçüt olan enflasyon oranını daha da yükseltmesin diye de uygulamanın 2025’in ilk çeyreğinde başlaması öngörülmüş.

Yapılmak istenen bu değişiklikten olumsuz yönde etkilenecek tüm meslek gruplarını, canımızı yakacak, tüm maliyetleri yükseltecek, hayatı daha da pahalandıracak olan bu uygulamaya karşı çıkmaya ve iptali için birlikte yasal mücadele vermeye çağırıyoruz.

YUNUS YENER

TMMOB MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI BAŞKANI

https://www.mmo.org.tr/merkez/basin-aciklamasi/elektrik-fiyat-tarifelerinde-epdknin-yaptigi-ozel-elektrik-sirketlerini