CityAir Projesi Kapsamında “Hava Kirliliği ile Mücadele Çevrimiçi Çalışma Turu” Gerçekleştirildi

CityAir Projesi tarafından Düzenlenen “Hava Kirliliği ile Mücadele Çevrimiçi Çalışma Turu” programında, Avrupa Birliği Üyesi Ülkelerden Tecrübeler aktarıldı

Türkiye’nin 31 ilinde hava kalitesinin artırılması amacıyla Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülen “Türkiye’deki Şehirlerde Hava Kalitesinin İyileştirilmesi ve Kamuoyu Farkındalığının Artırılması Projesi-CityAir” kapsamında gerçekleştirilen Çevrimiçi Çalışma Turu’nda; Almanya, Fransa, İtalya, Polonya ve Avrupa Komisyonu’ndan hava kalitesi İle ilgili kurumların üst düzey temsilcileri ülke uygulamalarını, bilgi ve tecrübelerini paylaştı.

Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilen “Türkiye’deki Şehirlerde Hava Kalitesinin İyileştirilmesi ve Kamuoyu Farkındalığının Artırılması (CityAir) Projesi”, Türkiye’de 31 ilin hava kalitesinin artırılması amacıyla T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülüyor.

31 ilde yerel temiz hava eylem planlarının güncellenmesi, ulaşım, sanayi, evsel ısınma ve tarım başta olmak üzere sektörel bazda hava kirliliğiyle mücadelede alınacak önlemlerin belirlenmesi ile emisyon azaltımı yol haritasının hazırlanması amacıyla yürütülen proje kapsamında gerçekleştirilen Çevrimiçi Çalışma Turu’nda, Güney İç Anadolu Temiz Hava Merkezi Müdürlüğü, Ege Temiz Hava Merkezi Müdürlüğü, Orta Karadeniz Temiz Hava Merkezi Müdürlüğü ve Akdeniz Temiz Hava Merkezi Müdürlüğü’ne bağlı 31 ilden Belediyeler, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlükleri temsilcileri ve hava kalitesi ile ilgili paydaş kurumlar, Avrupa Birliği üyesi ülkelerin hava kalitesi uzmanları bir araya geldi.

Emisyon Yönetimi hakkında Çevrimiçi Çalışma Turu’nda açılış konuşmasını, T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Hava Yönetimi Daire Başkanı İrde Çetintürk Gürtepe yaptı.

‘’Hava kalitesi konusunda farklı ülkelerin deneyimlerine değer veriyoruz’’

CityAir projesi kapsamında; emisyon envanteri, modelleme çalışmaları ve azaltım önlemlerinin yanı sıra kamuoyu farkındalığı için de çalışmalarını sürdürdüklerini belirten Gürtepe; ‘’Pandemi koşulları sebebiyle çalışma ziyaretimizi sanal ortamda gerçekleştiriyoruz. Sanal çalışma ziyaretimizde Almanya, İtalya, Fransa, Polonya ve Avrupa Komisyonu’ndan uzmanların deneyimlerini dinleyeceğiz. Çalışma ziyaretinin sanal ortamda gerçekleştirilmesi, katılım sayısının yüksek olmasına imkân sağladı. Uzmanlarımızın deneyimlerine değer veriyoruz; bu deneyimlerin mümkün olan en yüksek sayıda katılımcıya ulaşması bizim için önemli’’ dedi.

Vanda Jakir – Avrupa Komisyonu Çevre Genel Müdürlüğü Temiz Hava Politikaları Departmanı

‘’Avrupa’da yürütülen hava kalitesi politikaları, net sıfır emisyon hedefiyle hazırlanan eylem planı kapsamında yürütülüyor. İmzalanan yeşil mutabakat ile AB, sürdürülebilir bir geleceğe doğru dönüşümü hedefliyor. Oldukça kapsamlı bir sözleşme olan yeşil mutabakatta hava kirliliği; endüstriden tarıma, ulaşımdan enerjiye farklı sektörlerde geniş bir yelpazede ele alınıyor. Yürütülen çalışmalar ile 2050 yılına kadar hava, su ve toprak kirliliğinin insan sağlığına zarar vermeyecek seviyeye düşürülmesi ve 2050 yılında sıfır kirlilik hedefleniyor.’’

Susanne Lindahl – Avrupa Komisyonu Çevre Genel Müdürlüğü Temiz Hava Politikaları Departmanı

Hava kalitesi yönetimine, endüstriyel kirleticiler açısından bakacak olursak, Avrupa Birliği’nde toplamda 52 bin endüstriyel tesis mevcut ve bu tesislerin çevresel etkileri var. Hava, su ve toprak kirliliği ile ilgili bazı riskler karşımıza çıkıyor. Avrupa Yeşil Mutabakatı, temel itibariyle büyük endüstriyel tesislerden kaynaklanan kirliliğe çözüm bulmak notasında alınan tedbirleri ve gelecek vizyonunu ortaya koyuyor. Endüstriyel emisyonlar direktifi, mutabakatın önemli bir parçası ve sıfırı kirlilik eylem planı dahilinde çalışmalar yürütülüyor.’’

Alman Çevre Ajansı Hava Kalitesi Yönetiminin Genel Yönleri Birim Başkanı Marcel Langner

’’Almanya’nın hava kalitesi konusunda yürüttüğü çalışmaları; AB, Merkezi Hükümet ve Eyaletler düzeyinde ele alabiliriz. Avrupa’da orta vadede yenilenebilir enerji kaynakları ile fosil yakıtların birlikte kullanılması, uzun vadede %100 oranında emisyonsuz bir ekonomi oluşturma hedefleniyor. Bu plan dahilinde emisyon azaltım çalışmaları gerçekleştiriliyor. Almanya’da merkezi hükümet kararı ile çevrenin ve hava kalitesinin korunması ve temiz enerjinin yaygınlaştırılması adına nükleer enerji santralleri aşamalı olarak kapatılıyor ve tamamen yenilenebilir enerji kaynaklarına geçiliyor. Ayrıca şehirlerde yerel yönetimler hava kirliliğini önlemek adına farklı projeler geliştiriyor.’’

İtalya Ekolojik Geçiş Bakanlığı Ulusal Araştırma Konseyi Hava kirliliği Birimi Kıdemli Uzmanı Cristina Leonardi ise ülkeler arasında gerçekleştirilen uygulamalar ve pratiklerin paylaşılmasının; projelerin amacına ulaşması açısından çok değerli olduğunun altını çizdi. Leonardi: ‘’Kimlerin nasıl uygulamalar yürüttüğünü bilmek önemli çünkü hava kalitesi, tüm insanlığı etkiliyor. Bizler; İtalya Ekolojik Geçiş Bakanlığı Ulusal Araştırma Konseyi olarak; hava kalitesinin izlenmesi ve stratejilerin uygulanmasında çalışmalar yürütüyoruz. Her sektörün gerçekleri ve beklentilerine uygun olacak şekilde ulaşım, tarım, sanayi gibi farklı sektörler için farklı projeler geliştiriyoruz. Bu doğrultuda koordineli çalışmak oldukça önemli. Ayrıca; hava kirliliğinin ekosistem üzerindeki etkilerini de izliyor ve raporluyoruz’’ dedi.

Fransa Çevre Bakanlığı – Hava Kalitesi Ofisi Enerji ve İklim Genel Müdürlüğü, Hava Kalitesi ve Evsel Isınma Proje Görevlisi Thibaud Chatillon ise: ‘’Hava kirliliği insan sağlığı ve çevre açısından karşılaştığımız en önemli sorunlardan biri. Fransa’da hava kirliliğinin maliyetinin yılda 70 – 100 milyar Euro olduğu tahmin ediliyor. Sante Publique France (Fransız Sağlık Araştırması Organizasyonu) 2016-2019 yılları arsında her yıl Fransa’da 40 bin ölümün  Partiküler Madde 2,5 (PM_2.5) olarak adlandırdığımız kirleticiler sebebiyle gerçekleştiğini açıkladı. 30 yaş ve üzeri nüfusun özellikle etkilendiği belirtiliyor. Avrupa bağlamında uygulanan sınır değerler, emisyonların azaltılması ve envanterlerin hazırlanması ile ilgili düzenlemeleri ortaya koyuyor. Avrupa’da atmosferik kirlilik ile ilgili %50’ye kadar bir azaltım hedefleniyor. Fransa’da da hayata geçirilen Ulusal Hava Kirliliği Kontrolü Programı (NAPCP-The National Air Pollution Control Programme) dahilinde hava kirliliğiyle mücadele devam ediyor’’ dedi.

Emisyon Yönetimi Hakkında Çevrimiçi Çalışma Turu’na katılan uzmanlar:

• UBA – Alman Çevre Ajansı Hava Kalitesi Yönetiminin Genel Yönleri Birim Başkanı Marcel Langner
• UBA – Alman Çevre Ajansı Genel İşler, Kimya Endüstrisi, Yakma Tesisleri Bölümü Mühendisi Christian Liesegang
• UBA – Alman Çevre Ajansı Kaynak Koruma, Materyal Döngüleri, Mineral ve Metal Endüstrileri Birimi Uzmanı Sebastian Plickert
• İtalya Ekolojik Geçiş Bakanlığı Ulusal Araştırma Konseyi Hava kirliliği Birimi Kıdemli Uzmanı Cristina Leonardi
• İtalyan Yeni Teknolojiler, Enerji ve Sürdürülebilir Ekonomik Kalkınma Ajansı Atmosferik Kirlilik Laboratuvarı Araştırmacısı Antonio Piersanti
• Lombardiya Bölgesi Hava Kalitesi Birimi Çevresel İzleme Alanı – ARPA Lombardia Uzmanları Matteo Lazzarini ve Anna Di Leo
• Fransa Çevre Bakanlığı – Hava Kalitesi Ofisi Enerji ve İklim Genel Müdürlüğü, Hava Kalitesi ve Evsel Isınma Proje Görevlisi Thibaud Chatillon
• Fransız Ekolojik Geçiş Ajansı Hava Kalitesi Daire Başkanı Nadine Dueso
• Avrupa Komisyonu Çevre Genel Müdürlüğü Politika Görevlileri Vanda Jakir ve Susanne Lindahl
• Polonya İklim ve Çevre Bakanlığı Hava ve İklim Koruma Departmanı Hava Kalitesi Bölümü Hava Koruma ve Kentsel Politika Departmanı Bakan Danışmanı Grazina Sztandera
• Polonya’nın Krakow Şehri Hava Korumasında Kıdemli Uzman Aleksandra Pup
• Almanya’nın Berlin Senatosu – Çevre, Ulaştırma ve İklim Koruma Dairesi Hava Kalitesi Yönetimi Sektör Başkanı Martin Lutz
• Fransa’nın Paris Belediyesi Hava Kalitesi ve Hareketlilik Proje Yöneticisi Cécile Honoré

Beş gün süren Çevrimiçi Çalışma Turu’nda uzmanlar, hava kirliliği emisyonları ve emisyon azaltım yöntemleri hakkında kapsamlı sunumlar gerçekleştirdi ve ülkelerinde gerçekleştirilen projelere değindi. Hava kirliliğini önlemek için T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülen çalışmalar ile uluslararası düzeyde gerçekleştirilen projelerin çıktıları tartışıldı.

Proje kapsamında yer alan 31 ilden Belediye ve Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü temsilcilerinin de katıldığı çalışma turu programında; hava kalitesi yönetiminde belediyeler ve ilgili paydaş kurumların teknik bilgi ve idari kapasitelerinin artırılması sağlandı.

Projede yer alan iller; Aydın, Denizli, İzmir, Manisa, Muğla, Uşak, Adana, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Mersin, Osmaniye, Amasya, Çorum, Giresun, Ordu, Samsun, Sinop, Sivas, Tokat, Afyonkarahisar, Aksaray, Antalya, Burdur, Isparta, Karaman, Kayseri, Konya, Nevşehir ve Niğde.

CityAir Projesi hakkında

Türkiye Cumhuriyeti ve Avrupa Birliği tarafından finanse edilen CityAir Projesi, Türkiye’de 31 ilin hava kalitesinin iyileştirilmesi amacıyla yürütülüyor. Proje kapsamında, hava kalitesinin belediyeler, karar vericiler, çocuklar, kadınlar ve toplumun farklı seviyelerinde anlaşılması ve bu konuda farkındalığın artırılması başlığında çalışmalar yapılıyor.

Projenin hedefleri

Kurumlarda hava kalitesi konusunda teknik ve idari karar verme kapasitesinin artırılması amacıyla yola çıkılan projede belirtilen 31 ilde yerel temiz hava eylem planının güncellenmesi, ulaşım, sanayi, evsel ısınma ve tarım başta olmak üzere sektörel bazda hava kirliliğiyle mücadelede alınacak önlemlerin belirlenmesi ve emisyon azaltımı yol haritasının hazırlanması hedefleniyor. Hava kirliliğinin belirli eğitim faaliyetleri yoluyla önlenmesi amacıyla 31 şehirdeki nihai faydalanıcı personele yönelik düzenlenecek hava kalitesi modelleme ve envanter eğitimleri ile çalıştayları ve saha ziyaretleri yerel personelin eğitilmesinde büyük önem taşıyor.