Bursa Teknik Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Eyübhan Avcı, “Ülkemiz bir deprem kuşağı altında. Bursa da yoğun deprem riski yaşanabilecek alanlar içinde yani baktığımızda fay hatları geçiyor. Kuzey kısmından Kuzey Anadolu fayı geçiyor deprem beklenen bir bölge. Bursa’nin içinde ya da çevresinde olacak bir deprem muhakkak ki Bursa’yı etkileyecek” ifadelerini kullandı.
“Yapı stoğu açısından sıkıntılı bölgeler olabilir”
Avcı, “Yapı stoğu açısından değerlendirecek olursak baktığımızda 2018 yılında bir yeni yönetmelik çıktı. Bu yönetmelikte durum ciddi değerlendiriliyor. Hem üstyapı hem de zemin açısından.da bazı standartlar bu yönetmeliğe girdi. 2018’den sonra yapılan yapıların çok sağlıklı ve düzgün bir şekilde ilerlediğini düşünüyorum açıkçası. Daha önceki yıllarda da deprem yönetmelikleri çıktı. 1999’dan sonra da yine düzgün şekilde yapılaşmalar oldu. 1998 öncesinde biraz soru işareti olabilir yapılarla ilgili ne durumda diye. Yapı stoğu açısından sıkıntılı bölgeler olabilir. Çok eski yapılar olabilir. Ruhsatsız yapılar da olabilir. Bunların hepsi bir deprem olması anında üstyapıda hasar oluşturabilecek durumlardır. Bunların göz önüne alınıp, değerlendirilip, ona göre işlem yapılması gerekmektedir” dedi.
“Sıvılaşma problemi yaşanması durumunda üstyapınız istediği kadar iyi olsun yine hasar oluşabilir”
Doç. Dr. Eyübhan Avcı, “Bursa’da özellikle bitişik yapılar çok fazla. Aslında bizler inşaat mühendisleri olarak bitişik yapıları çok tercih etmeyiz. Çünkü bir yapı hasar gördüğü zaman diğer yapıyı da etkileyebilir. Birbiri arasında etkileşim var. Bu önemli mesela bizim karşımıza çoğu zaman şöyle bir durum çıkıyor bitişik nizamda bir yapı yanında eski bir yapı var yeni bir yapı yapmış ben depreme karşı yapımı güçlü bir şekilde yaptım diye düşünüyor ancak her zaman şunu söylüyoruz yandaki bina hasar gördüğü zaman muhakkak seni de etkileyebilir. Senin yeni yönetmeliğe göre yapı yapman çok önemli değil. Bitişik durumdaki etkiyi de göz önüne alman lazım. Bunu sadece üstyapı olarak değerlendirmemek gerekiyor. Zemin özellikleri de belirleyici olabiliyor. Bazen üstyapınız çok iyi olabilir ama zeminde bir sıvılaşma problemi yaşanması durumunda üstyapınız istediği kadar iyi olsun yine hasar oluşabilir” görüşünü dile getirdi.
Bursa’da pilot çalışma başlatıldı
Avcı, şöyle devam etti:
“Bursa’da sıvılaşabilir alanların çok fazla olduğunu tahmin ediyoruz. Üniversite olarak bir proje geliştirdik. Bir pilot alan seçtik. Bu pilot alan Ankara yolunun üst kısmında Soğanlı’dan, Hürriyet mahallesinden başlayıp, diğer tarafta Gürsu’ya kadar uzanan kısımda bir pilot çalışma alanı belirledik. Bu alan üzerinde bütün zemin etüdü veri raporlarını toplayarak bir analiz gerçekleştiriyoruz. Bu alanlarda zemin özellikleri nasıldır, sıvılaşabilir alanlar nerelerdir tespit edeceğiz. Amacımız ilerleyen aşamalarda Bursa’nın bir zemin haritasını çıkarmak. Bu zemin haritasında bizim için problemli sayılabilecek iki tip grubumuz var. Bir tanesi sıvılaşabilir zeminler, bunlar deprem anında üstyapıda hasar oluşturabilir ikincisi yumuşak zemin dediğimiz yumuşak kil tabakalı alanlar bunları tespit ettiğimizde daha kolay müdahale edip, deprem hasarlarını daha aza indirebiliriz. Dediğim gibi bunun için de bir pilot çalışma başlattık.”
Borlu yapı enjeksiyon malzemesi geliştirildi
“Sıvılaşabilir alanlarda ya da diğer tünel inşaatıdır, barajdır bu gibi yerlerde nasıl efektif bir çözüm üretebiliriz onun derdindeydik” ifadelerini kullanan Doç. Dr. Eyübhan Avcı, “Bir de vatandaş için önemli olan işin ekonomik kısmı. Bir sıvılaşabilir alan çıktığı zaman diğer yöntemleri seçtiğinizde bazen ekonomik olmuyor, vatandaşın da bunu karşılayacak gücü olmuyor bir bina yaptırdığı zaman. Problem yaşanabiliyor, biz şunu düşündük hem ekonomik olsun hem etkili bir çözüm olsun. Hem de yerli ve milli imkanlarla geliştirilmiş bir malzeme olsun. Hem de bunu yaparken dediğimiz gibi bordan yararlandık. Türkiye, bir bor maden yatağı. Borlu yapı enjeksiyon malzemesi ne sağlayacak ekonomi sağlayacak, daha etkili olacak diğer tekniklere göre, daha çevreci olacak yeraltı suyuna karıştığı zaman herhangi bir problem oluşturmayacak” dedi.
Gemlik’te tehlike büyük!
Bursa Teknik Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Eyübhan Avcı, sözlerini şöyle tamamladı:
“Gemlik’e baktığımızda yapı stoğu bağlamında sıkıntı var. Zemin özellikleri de çok kötü aynı zamanda hem yapı stoğu hem zemin özelliklerinin kötü olması bir deprem olduğunda hasar oluşma riskinin fazla olduğunu gösteriyor. Çoğu bölge riskli.”
Bursa Teknik Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Eyübhan Avcı’nın açıklamalarının tamamını videomuzdan izleyebilirsiniz.
