Birleşik Kamu-İş Bursa; Açız!!!

Birleşik Kamu-İş Bursa İl Başkanı Özkan Rona, fiyatlar noktasındaki araştırmasını basınla paylaştı. Rona;

-GIDA FİYATLARI ARALIKTA YÜZDE  8,3 ARTTI

-AİLELERİN EN FAZLA TÜKETTİĞİ 64 GIDA MARDESİNİN FİYATI ARALIKTA BİR ÖNCEKİ AYA GÖRE YÜZDE 8,3 ORANINDA ARTARKEN, GEÇEN YILIN AYNI AYINA GÖRE ARTIŞ İSE YÜZDE 137,3 OLARAK GERÇEKLEŞTİ.

-2022 YILINDAKİ AYLIK ORTALAMA GIDA FİYATLARI İSE, 2021 YILINA GÖRE YÜZDE 150,5 ORANINDA YÜKSELDİ.

-GIDADA FİYAT ARTIŞI GEÇE YILIN AYNI AYINA GÖRE YAVAŞLADI. ANCAK, TÜRKİYE’NİN İÇİNDE BULUNDUĞU YÜKSEK ENFLASYON SÜRECİNE GİRDİĞİ EYLÜL 2021’DE 100 LİRAYA SATIN ALINAN BİR GIDA SEPETİNİN MALİYETİ BU YIL ARALIK AYINDA 334 LİRA OLDU.

İktidarın sermaye kesimine düşük faizli kredi kullandırmak amacıyla Merkez Bankasına faiz indirterek tetiklediği yüksek enflasyon süreci devam ediyor. Halkın günlük harcamalarının en büyük kısmını oluşturan gıda fiyatlarındaki yükseliş aralık ayında da devam etti.  Aralıkta bir önceki aya göre yüzde 8,3 oranında artan gıda fiyatlarında geçen yılın aralık ayına göre ise yüzde 137,3 oranında artış oldu. Vatandaşlar, faiz indirimlerinin başladığı geçen yıl eylül ayında 100 liraya satınaldığı bir gıda sepetinebu yıl aralık ayında 334,4 lira ödemek zorunda kaldı.

Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu Ar-Ge birimi KAMUAR, fiyatlarını Ankara’daki marketlerden düzenli olarak derlediği ve halkın en fazla tükettiği 64 temel gıda maddesinden oluşan bir sepeti esas alarak hazırladığı gıda fiyatları endeksinin Aralık 2022 sonuçlarını açıkladı.

Araştırmayla, gelirinin büyük bölümünü gıdaya ayırmak zorunda olan ve enflasyona karşı herhangi bir koruması bulunmayan, dar ve sabit gelirlilerin, ücretlilerin ve yoksulların yaşadığı gerçek enflasyonun boyutunun tahmin edilmesi amaçlanıyor.

AÇLIK RİSKİ ARTIYOR

Yanlış ekonomik ve tarımsal politikaların gıda fiyatlarında yol açtığı artış, ülkedeki açlık riskini giderek büyütüyor. Gıdaya erişimi zorlaştıran fiyat artışları vatandaşları yetersiz ve sağlıksız beslenmeye zorluyor.  Uzmanlar bu durumun, önemli sağlık sorunlarına yol açma riski taşıdığını belirtiyor. Son bir yılda kamu çalışanları ve kamu emeklilerinin ücret ve aylıkları enflasyon farkları da dahil yüzde 85,6 oranında arttı. Asgari ücretteki artış yüzde 94,6 oldu, işçi ve bağımsız çalışanların emekli aylıkları ise yüzde 78,61 oranında arttı. Faiz indirimleriyle Türkiye’nin, yıllarca sürecek bugünkü enflasyon sarmalına sürüklendiği eylül ayında 100 liraya satın alınan bir gıda sepeti için bu yıl aralık ayında 334,4 lira ödemek gerekirken, kamu çalışanı ve emeklisinin Eylül 2021’deki 100 liralık geliri bu gün 185,6 lira, asgari ücretlininki 194,6 lira, işçi ve bağımsız çalışan emeklisininki ise 178,6 lira oldu.

AYLIK FİYAT ARTIŞI

Aralık, gıda fiyatlarındaki artışta bütün harcama gruplarında yaşanan yüksek oranlı zamlar belirleyici oldu.  Bu orana en büyük katkıyı ise  ekmek, et ve  sebze fiyatlarındaki artışlar yaptı.

GIDA FİYATLARINDAKİ DEĞİŞİM (Aralık 2022; %)
	Bir Önceki Aya Göre	Yıllık	12 Aylık Ortalamalara Göre
Ekmek, pirinç, un, bulgur, makarna	6,4	134,7	150,6
Et-Balık	13,7	79,0	94,1
Süt, süt ürünleri, yumurta	2,8	97,2	108,7
Yağ	2,8	42,8	87,2
Meyve	5,0	228,4	215,4
Sebze	19,2	381,3	372,7
Bakliyat	1,6	71,3	109,7
Diğer	2,1	116,9	106,0
Ortalama	8,3	137,3	150,4

 

Ekmek, pirinç, un, bulgur fiyatları, aralıkta bir önceki aya göre yüzde 6,4 oranında artış kaydetti. Et ve balık grubu fiyatlarında yüzde 13,7 oranında artış yaşanan aralık ayında süt ve süt ürünleri ile yumurta grubu fiyatları ise yüzde 2,8 oranında yükseldi. Yağ fiyatlarında da yine yüzde 2,8 oranında artış oldu.

Meyve fiyatlarının yüzde 5 oranında arttığı aralıkta sebze fiyatlarında, bir önceki aya göre ortalama yüzde 19,2 oranında artış yaşandı.

Bakliyat fiyatlarının yüzde 1,6 arttığı aralıkta, salça, zeytin, bal, çay, tuz ve benzeri gıda maddelerinden oluşan diğer işlenmiş gıda fiyatlarında ise yüzde 2,1 oranında artış kaydedildi.

            Böylece, vatandaşlar mevcut gıda tüketim alışkanlıklarına göre seçilen 64 gıda maddesinden oluşturulan gıda sepetini satın alabilmek için aralıkta, bir önceki aya göre yüzde 8,3 oranında daha fazla para ödedi.

YILLIK DEĞİŞİM

            Geçen yıl aralık ayında gıda fiyatları bir önceki aya göre yüzde 21 oranında artmıştı. Bu artış endeks dışında kaldığı için bu yıl kasım ayında yüzde 167,4 olan bir önceki yılın aynı ayına göre artış oranı, bu baz etkisiyle aralıkta yüzde 137,3’e indi. Yıllık fiyat artışında yaşanan bu düşüş, gıda fiyatlarında yaşanan düşüşten değil, geçen yıl yüzde 21 olan aylık artış hızının bu yıl yüzde 8,3’e gerilemesinden kaynaklandı.

Bu nedenle geçen yıl Eylül ayında 100 olan bir gıda sepeti için ödenmesi gereken tutar, bu yıl aralık ayında 334,4 liraya kadar yükseldi. Fiyatlar düşmedikçe, aylık artış hızı ne kadar yavaşlarsa yavaşlasın,  aynı mal ve hizmeti almak için vatandaşların ödemek zorunda olduğu tutar her geçen ay biraz daha yükselecek.

Bu yıl aralık ayında geçen yılın aynı ayına göre ekmek, un, bulgur, makarna fiyatlarında yüzde 134,7, et-balık fiyatlarında 79, süt ve süt ürünleri ile yumurta fiyatlarında yüzde 97,2 oranında artış oldu. Bir yıl öncesine göre yağ fiyatları yüzde 42,8 oranında arttı. Meyve fiyatları yüzde 228,4, sebze fiyatları ise yüzde 381,4 oranında artış gösterdi. Bakliyat fiyatları son bir yılda yüzde 71,3, diğer gıda fiyatları ise yüzde 116,9 oranında zamlandı.

Tarımsal girdi maliyetleri ve tarım ürünü üretici fiyatlarındaki artışlar gıda fiyatlarındaki yıllık artışın önümüzdeki aylarda da üç haneli oranlarda kalmaya devam edeceğine işaret ediyor.

YILLIK ORTALAMA ARTIŞ

Gıda fiyatlarındaki yıllık ortalama fiyatlar esas alınarak yapılan hesaplamaya göre ise 2022 yılında fiyatlar 2021yılına göre yüzde 150,5 oranında artış kaydetti.  Diğer bir ifadeyle vatandaşlar 2022 yılında  2021 yılına göre aynı gıda seyeti için yüzde 150,4 oranında daha fazla para ödediler.” dedi.