Alttan mı? Üstten mi? Viyadük mü? Tünel mi?

ELİF DİDEM DANACIOĞLU / BURSADA BUGÜN

İMO Bursa Şube önceki dönem Başkanı Mehmet Albayrak,” İnşaat Mühendisliği mesleğinde çözümsüzlük asla yoktur ve her çözümün başlangıcında da 3E kuralı vardır; Emniyet, Ekonomi ve Estetik” dedi.

Mehmet Albayrak, şu paylaşımı yaptı:

Bursa Şehir Hastanesi HRS bağlantısı üzerine;Yeri konusunda tereddütler olsa da son derece modern bir şekilde Şehir Hastanesi inşaatı tamamlandı ve hizmet vermeye başladı. Özellikle 2 yıllık pandemi sürecinde iyi ki varmış dediğimiz hastaneye ulaşmak ise tam bir problem. Şu an itibariyle sadece özel araçlar, taksi ve belediye otobüsleriyle ulaşım imkanı var ancak yetersiz.Bir anlamda yap-işlet-devret modeli ile inşaatı tamamlanan hastanenin şehrimize en iyi şekilde hizmet verebilir hale getirilmesi gerekiyor.Bunun için de HRS hattının acil olarak yapılması gerekiyor. Yaklaşık 5.5 km uzunluğunda bir hat. Bugünkü teknolojik imkanlar dikkate alındığında şimdiye kadar tamamlanmalıydı. Aslında Hastane inşaatı başladığında HRS bağlantısının yapımına da başlanmalıydı.Burada ciddi bir planlama eksiğinin olduğu bir gerçek. Hatta şu an karayolu bağlantısı da Özlüce – Şehir Hastanesi kısmının inşaat çalışmaları devam ediyor.Bağlantı yolunun eş zamanlı olarak neden başlanmadığının cevabını yetkilileri hala verebilmiş değil.O zaman başlanamamış olan bağlantı hattına bugün de hala başlanabilmiş değil.İhale süreçlerinde yaşanan zaman kayıplarının yanında hattın yer altından mı, yer üstünden mi, yoksa viyadüklerle mi geçirilmesi tartışmalarından dolayı hala inşaatına başlanamadı maalesef.Aradan geçen zaman zarfında yaşanan ekonomik çalkantılardan ötürü daha önce kamuoyu ile paylaşılan bütçe ile zaten bu işin bitirilemeyeceğini de biliyor ve üzülüyoruz.

Her şeye rağmen İnşaat Mühendisliği mesleğinde çözümsüzlük asla yoktur ve her çözümün başlangıcında da 3E kuralı vardır: 

“Emniyet, Ekonomi ve Estetik” 

Eminim ki bunu kuralı; hattı planlayan meslektaşlarım da bilirler.. Ve  bu konuda titizlik gösterirler.Konuyu bu yönüyle ele aldığımızda Şehir Hastanesi bağlantısınındaki sıkıntının; bir diğer ifadeyle belirsizliğin devam etmesinin sebebinin işin Ekonomisinde olduğu görünüyor..

Peki en ekonomik çözüm nedir?

Bağlantı hattı için üç alternatif var:

1. Aynı yol üzerinde aç-kapa yöntemiyle yer altından geçirilmesi:

Bursaray’ın son durağından (Emek) itibaren Balat’ta hızlı trenle buluşturup Şehir Hastanesi’ne kadar tümü yeraltından planlanmış ve ihalesi de buna göre yapılmış olan proje.

2. Bursa – Mudanya Karayolunun şerit sayısı azaltılmak suretiyle yolun ortasından geçirilmesi:

Aç-kapa olarak yer altından geçirilmesi planlanan hattın; yol alt yapısının deplasesinin çok zor olacağı ve daha ucuza mal edilerek ve bu şekilde tasarruf sağlanarak hattın daha sonra Görükle’ye kadar uzatılabileceği fikir ve söylentileri.

3. Viyadüklerle havadan geçirilmesi:

Ekonomik olarak daha az maliyetli olabileceği, daha hızlı tamamlanabileceği konusundaki sesli düşünceler.Oysa ki bu üç alternatif güzergahı birlikte değerlendirerek işin planlanarak maliyet hesaplarının yapılmış olması ve ihalesinin de bu planlama sonucuna bağlı olarak yapılmış olması gerekirdi. Ancak ihalesi yapılmış olan, şantiye binaları bile kurulmuş olan inşaatta kafa karışıklığı hala devam ediyor anlaşılan.Hiç unutulmaması gereken bir husus var ki çok önemlidir:Karayolu ve Demiryolu yatırımları pahalı yatırımlardır. 50-100 yıllık projeksiyonlar göz önünde bulundurularak ciddi araştırmalar, etütler ve çalışmalar yapılması gerekir ki yatırım amacına ulaşmış olsun. T2 Tramvay Hattı projesi öncesinde bu çalışmalar yeteri kadar yapılamadığı için bitmeden tartışılır hale geldi.Bu tür hatalar yapmamak için uzun vadeli olumlu ve olumsuz yönleri araştırılır.Gerekli istatistiki araştırmalar, sayımlar vs proje aşamasından önce hazırlanır.Arz talep dengesi kurulur ve en optimum çözüm belirlenerek proje hazırlanıp ihale edilir.Bursa Şehir Hastanesi HRS bağlantı hattı ise sıkıntılı bir süreç yaşıyor. Alttan mı? Üstten mi? Viyadük mü? Tünel mi? Çeşitliliğinin verdiği kararsız bir ortamla yaklaşık iki yıl gecikmiş durumda.Alt yapı hatlarının deplase zorluklarından bahsediliyor olsa da bu tip durumlar her daim karşı karşıya kalınan olağan durumlardır. Belli ki gerekli idarelerle (BOTAŞ, BUSKİ, UEDAŞ, Telekom vs.) bu hatların deplaseleri dahi konuşulmamış. Konunun bugün bu şekilde karşımıza çıkması, hatta sorun olarak görülüyor olması mühendislik adına  üzüntü vericidir.

Bağlantı hattına gelecek olursak:

Mevcut Bursa – Mudanya yolunun ortasından geçirilmesi ile ilgili düşünceler ilk etapta ekonomik gibi görülebilir. Ancak bu haliyle bile mevcut trafik yükünü kaldıramayan yol daraltılarak ikişer şeride düşürülürse artması kesin olan trafik yoğunluğu sebebiyle gelecekte çok daha büyük zaman ve ekonomik kayıplar yaratacağı aşikardır. Dolayısıyla asla tercih edilen bir yöntem olmamalıdır.Viyadüklerle geçiş alternatifi trafik sorununun çözümüne çare olabilir. Bu yönüyle de benimsenebilir. Ancak 3E’nin “Estetik” kuralı ve bakışına terstir. Kent estetiği anlamında zaten ciddi sorunlarımız var. Bu sıkıntılara biraz daha katkı yapmanın anlamı yok diye düşünüyoruz. Ekonomik anlamda ise Aç – Kapa tünelle başa baş maliyeti olma ihtimali var.Doğru çözüm ihalesi yapılmış olan mevcut projedir. Bunun için tereddüt edilmeden, zaman yitirilmeden çalışmalar sürdürülmelidir. Zira kaybedilen zaman maliyetin üzerine daha fazla yük olarak bize geri dönecektir.