Göze yabancı cisim batması, ciddi görme sorunlarına yol açabilir.

Bu durumda ilk müdahalede neler yapılmalı?

Dünya Sağlık Örgütü’nün yapmış olduğu çalışmalar; insanların ilerleyen yıllarda daha çok görme bozukluğu problemi ile karşılaşacağını gösteriyor. Artan ve yaşlanan nüfus ile doğru orantılı olarak her geçen gün görme kusuru vakalarında artış olduğu gözleniyor. Dünya Sağlık Örgütüne (DSÖ) göre küresel olarak, 1 milyar insan önlenebilecek veya henüz çözülmemiş bir görme bozukluğuna sahip. Bu 1 milyar insan, kırma kusuru (123,7 milyon), katarakt (65,2 milyon), glokom (6,9 milyon), korneal opasiteler (4,2 milyon), diyabetik retinopati (3 milyon) ve trahom (2 milyon) ve yanı sıra yaşlılığın neden olduğu yakın görme bozukluğu (826 milyon) nedeniyle orta veya şiddetli uzak görme bozukluğu veya körlüğü olanları içeriyor.

Küresel olarak bu konuya dikkat çekmek amacıyla her yıl ekim ayının ikinci perşembe günü Dünya Görme Günü olarak kutlanıyor. Uzmanlara göre, mevcut görme engelinin yüzde 80’i tedavi edilebilir ve önlenebilir nitelikte. Altınbaş Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Öğretim Görevlisi İlk ve Acil Yardım Program Başkanı ÖzlemKaragöl, özellikle doğuştan olmayan, sonradan kaza ya da yaralanmalar sonucu oluşabilecek durumlarda ise ilk yardımın büyük önem kazandığına dikkat çekti.

Gözü öncelikle yabancı cisimlerin kaçmasına karşı korumak gerektiğini belirten Öğr. Gör. Özlem Karagöl, toz, kömür, böcek ve böcek parçacıkları, torna tezgahlarından sıçrayan metal parçacıkları kadar kopan kirpiklerinde göze zarar verebileceğine anlattı. Özellikle demir ve ahşap parçacıklarının gözün renkli kısmı olan korneaya saplanarak ciddi sorunlara neden olabileceğinden sözetti.

Gözde ağrı veya rahatsızlık hissi, kızarıklık, sulanma, bulanık görme, gözü açamama, göz kapaklarında ve gözde kaşınma hissi gibi belirti ve bulgular olduğunda göze yabancı bir cisim kaçmış olabileceğini göz önünde bulundurulması gerektiğini ifade etti. Öğr. Gör. Özlem Karagöl, doğru müdehale yapılmaması durumunda görme kaybına dahi yol açabileceklerini söyleyerek, erken dönemde yapılabilecek ilk yardım uygulanmalarını anlattı.

Göz asla ovalanmaz ve kaşınmaz.

Altınbaş Üniversitesi Öğr. Gör. Özlem Karagöl, göz yaralanmalarında ilk yardım kapsamında yapılması gerekenleri ise şöyle sıraladı:

“Ellerinizin temiz olduğundan emin olun, kişiyi gözlerini ovalamaması için uyarın. Gözün içini kontrol etmek için parmaklarla göz kapaklarını açın. Alt kapağı aşağı doğru nazikçe çekin. Gözün her bölümünü dikkatlice inceleyin. Gözü oda sıcaklığında temiz su ile burun tarafından başlayarak dışa doğru yıkayın.

Yabancı cisim görünmüyor ve semptomlar devam ediyorsa yabancı cisim üst göz kapağının altında olabileceği ihtimali düşünülmelidir. Kişinin gözünün üst kirpiklerini tutmasını ve üst göz kapağını alt kapağın üzerine çekmesini isteyin. Alt kirpikler parçacığı temizleyebilir.

Yabancı cisim batmışsa asla çıkartmaya çalışmayın.

Yabancı cisim, görülebiliyorsa temiz ve yumuşak peçete ile gözün renkli kısmına değmeden zıt istikamette almaya çalışın. Göze, göz küresine veya göz bebeğine bir şey yapışmış veya batmış ise çıkarmaya çalışmayın. Gözü ince bir gazlı bez veya kağıt bardak ile kapatın. Kişiyi en yakın sağlık kuruluşuna yönlendirin.”